Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

O da kabul etti. . Bana "Sen kemana" dediler. . SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Beni зok etkiledi. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. "Hani юarkэ"" diye sordum. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Onlarla iftihar ediyorum. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Эnюallah dьzelir. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Beni onun yanэna verdiler. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Saim Akзэl. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Enstrьman црrenmek зaba ister. Okul Эstanbul'daydэ. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. . Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Borusan bunlardan biridir. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Tiyatroda, operada, sinemada. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. . Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. O rahatsэz oluyordu. Bunlarsэz yapamam. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Kitap ve gazete okumayэ da. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. . Цrneрin bakkala giderken. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Bьtьn tьrlere saygэm var. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Эntihara kadar gidebilirdim. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Юimdi de Эsrail-Filistin. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. . Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. . Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. . Ne gelen oldu ne de giden. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. . Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Dr. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Orada doрdum. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Bana "Sen kemana" dediler. Kitap ve gazete okumayэ da. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Saim Akзэl. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Orada doрdum. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Tiyatroda, operada, sinemada. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Beni зok etkiledi. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Onlarla iftihar ediyorum. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. . Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Borusan bunlardan biridir. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. . Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. . Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. "Hani юarkэ"" diye sordum. Beni onun yanэna verdiler. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. . Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Эnюallah dьzelir. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Цrneрin bakkala giderken. . Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Bьtьn tьrlere saygэm var. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. . Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Okul Эstanbul'daydэ. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Юimdi de Эsrail-Filistin. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Enstrьman црrenmek зaba ister. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Bunlarsэz yapamam. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Ne gelen oldu ne de giden. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. . Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. O rahatsэz oluyordu. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. . O da kabul etti. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. . Dr. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Эntihara kadar gidebilirdim. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim.